سیستم  رانش آزیموت (azimuth thruster) نوعی پروانه است که قابلیت چرخش 360 درجه  در جهت افقی داشته و به کشتی، مانورپذیری بهتری می‌دهد. با استفاده از این  سیستم نیازی به کمک گرفتن از سکان نخواهد بود و طبیعتاً قابلیتی بیشتر از  یک پروانه‌ی ثابت را خواهد داشت. در ادامه به بررسی انواع این نوع سیستم  رانش می‌پردازیم.

انواع آزیموت

• انتقال مکانیکی (Mechanical transmission)

در  این نوع از سیستم آزیموت، یک موتور در داخل کشتی قرار دارد که توسط دنده  به غلاف متصل شده است. موتور می‌تواند دیزلی یا الکتریکی باشد. بسته به  چیدمان شافت، سیستم انتقال مکانیکی آزیموت به بخش‌های L-drive و Z-drive  تقسیم می‌شود. قسمت L-drive یک شافت ورودی عمودی و یک شافت خروجی افقی با  یک چرخدنده‌ی زاویه‌ی قائم دارد. بخش Z-drive دارای یک شافت ورودی افقی،  شافت عمودی چرخان و شافت افقی خروجی با دو چرخدنده‌ی عمود بر هم است.  همانطور که مشخص است انتقال قدرت و چرخش پروانه‌ها به صورت مکانیکی انجام  می‌شوند.

• انتقال قدرت الکتریکی (Electrical transmission)

در این  وضعیت، یک موتور الکتریکی مستقل در کنار پروانه قرار می‌گیرد و بطور  مستقیم و بدون واسطه با پروانه درگیر است. برق مورد نیاز این موتور معمولاً  توسط توربین گاز یا موتور دیزل کشتی تأمین می‌شود. این سیستم در سال 1955  توسط F.W. Pleuger و F. Busmann از شرکت Pleuger Unterwasserpumpen GmbH ابداع شد. ABB Azipod نخستین محصولی بود که توسط این روش ساخته شد.

نوع اول، خود به سه دسته تقسیم می‌شود. نصب ثابت (fixed installed)، نصب با قابلیت جمع شدن (retractable) و مونتاژ در زیر آب (underwater-mountable). در دو نوع اول، پروانه گام ثابت (FPP) یا گام متغیر (CPP) می‌تواند روی آن نصب شود. رانش نصب ثابت، می‌تواند برای یدک کش‌ها، فری‌ها و قایق‌های پشتیبانی استفاده شود. نوع دوم سیستم رانش برای شناورهای نظامی و شناورهایی که رانش محوری دارند اما قابلیت مانور بالا نیاز دارند، مناسب است. و نهایتاً نوع سوم مناسب سکوهای حفاری است.

مزایا

مزیت اولیه‌ی این نوع سیستم رانش، راندمان الکتریکی بالای آن است. از فضای کشتی بهترین استفاده را می‌کند و هزینه‌های نگهداری پایینی دارد. ضمن اینکه کشتی‌هایی که از این سیستم استفاده می‌کنند برای رفتن به حوضچه‌ی خشک نیازی به یدک کش ندارند.

تاریخچه

این سیستم در سال 1950 توسط شرکت حمل و نقل Z-drive به وسیله‌ی Joseph Becker مؤسس Schottel در آلمان اختراع شد. نخستین تجهیزات در دهه 1960 تحت برند Schottel تولید شد. Joseph Becker بابت این اختراع که کمک بزرگی به بهبود حمل و نقل در سراسر دنیا کرده بود جایزه Elmer A. Sperry Award را دریافت کرد. بعدها شرکت‌های تابعه‌ی ABB فنلاند از این سیستم استفاده کردند.